Hoe pak je het aan: een expositie organiseren voor mensen met een psychische kwetsbaarheid? Outsider Art Galerie in Amsterdam heeft er al bijna vijf jaar ervaring mee. Reden voor de initiatiefgroep om het licht op te steken in Amsterdam. ‘Expositie in Nijmegen is uitstekend plan.’

We melden ons bij de Outsider Art Galerie in Amsterdam, gelieerd aan het Outsider Art Museum dat onderdak heeft in het vermaarde Hermitage aan de Amstel. Josien Vogelaar leidt ons rond door de galerie, een expositie- en verkoopcentrum namens kunstenaars met een verstandelijke of psychische kwetsbaarheid, uit heel Nederland. ‘Wat jullie in Nijmegen willen gaan doen valt alleen maar toe te juichen’, zegt Josien als ze van onze plannen verneemt. ‘Er wordt al zo vaak de nadruk gelegd op wat deze mensen níet kunnen. Met hun kunstwerken laten we zien dat ze zeker ook talenten hebben en een podium verdienen.’

Blijf in beeld

Juist voor deze groep kunstenaars zijn de kunstwerken zoveel meer dan alleen ‘mooi om te zien’. Josien: ‘Ze zijn ook een communicatiemiddel, ze brengen het grote publiek in contact met de kunstenaars. Die kunnen eindelijk eens tonen waar ze vaak al jaren mee bezig zijn.’ Ze noemt het van grote waarde als die werken ook ná de expositie in beeld blijven. Zorg dat ze aangekocht of verhuurd worden, zo luidt haar advies. ‘Dan krijgt het werk bij iemand thuis of in een bedrijf een nieuw leven, een nieuwe kans op een verbinding tussen publiek en makers. Het is van belang dat je met het kunstwerk impact creëert.’

Krachtige ontmoetingen

De expositie in Nijmegen moet straks een centrum van ontmoeting worden, hoopt Josien. ‘Zorg voor een goede opening, met sprekers en muziek. Haal de mensen uit de reguliere kunstwereld naar je toe, betrek het Valkhof Museum erbij.’ Ze geeft ons een lijstje met tips mee om de ontmoetingen kracht bij te zetten. Organiseer tijdens de expositie bijvoorbeeld een wekelijkse Art Talk, een rondleiding door kunstenaars, of een sessie met wetenschappers. ‘Zo krijgt de expositie meer waarde dan alleen het tentoonstellen van kunstwerken.’

Sneeuwbaleffect

Kan de Galerie in Amsterdam, of de expositie in Nijmegen, kunstenaars parachuteren naar de ‘echte’ kunstwereld? Josien noemt dit streven niet van het grootste belang. ‘Het gebeurt incidenteel wel dat een van de kunstenaars doorbreekt, maar een doelstelling is het niet voor ons. Het is voor gewone kunstenaars al heel lastig om een positie te veroveren. De kunstwereld is nu eenmaal lastig te bespelen.’ Richt liever je pijlen op het bij elkaar brengen van kunstenaars en bezoekers, aldus haar aanbeveling. ‘Laat daar iets moois uit voortkomen zodat de expositie een sneeuwbaleffect krijgt.’

Outsider Art Galerie, Neerlandiaplein 7, Amsterdam. Kosteloos en vrij toegankelijk, dagelijks van 10.00 tot 17.00 uur. E: outsiderart@cordaan.nl, I: www.outsiderartgalerie.nl